Μία μέρα πριν το 2o lockdown στα μεγαλύτερα μουσεία του Παρισιού

Ήταν λίγο μετά τις 9 το βράδυ της 28ης Οκτωβρίου όταν διάβασα τις ανακοινώσεις του Εμανουέλ Μακρόν για τον νέο υποχρεωτικό εγκλεισμό (lockdown) στη Γαλλία. Τα συναισθήματα πολλά κι ως επί το πλείστον δυσάρεστα, συνοδεύονταν από έναν κόμπο στο στομάχι. Μια ώρα αργότερα εξακολουθούσα να βρίσκομαι στο διαδίκτυο αλλά για άλλον σκοπό. Έκλεινα εισιτήρια στα αγαπημένα μου Παριζιάνικα μουσεία για την τελευταία ημέρα της ελευθερίας μου, πριν τον εγκλεισμό.

Φυσικά σκέφτηκα πως ίσως θα έπρεπε να κάνω προμήθειες, ή να πάω σε καταστήματα που δεν βρίσκονται κοντά στο σπίτι μου και θα μου λείψουν τα προϊόντα τους. Επέλεξα όμως να ζήσω μια ακόμη καραντίνα χωρίς αυτά τα αγαθά, ώστε να δώσω προτεραιότητα σε όσα πραγματικά θα μου λείψουν. Η ελευθερία να βρίσκομαι στην πόλη και κυρίως η δυνατότητα να βρίσκομαι μέσα στα αγαπημένα μου μουσεία.

Μας κλείνουν στα σπίτια μας, αλλά τι γίνεται με εμάς που το δεύτερο σπίτι μας είναι τα μουσεία; Δεν υπάρχει Ε9 για να το αποδείξεις, επομένως μένεις στο πρώτο.

“Ε, λοιπόν, αυτήν τη μια ημέρα θα την κάνω να είναι τόσο γεμάτη που να με χορτάσει για ένα μήνα. Θα μου κάνω όλα τα χατίρια, εντός κι εκτός μουσείου.”

Το πρόγραμμα βγήκε εύκολα, με βάση τις προτιμήσεις μου και τη διαθεσιμότητα των μουσείων. Το επόμενο πρωί, χωρίς να έχω κοιμηθεί καλά και μη έχοντας χωνέψει ακόμη τα νέα δεδομένα, ξεκίνησα για το Musée de l’Orangerie.

Μια συμβολική σύμπτωση είναι πως σ’αυτό το μουσείο συγκεκριμένα, ήμουν η πρώτη επισκέπτης το πρωί της επαναλειτουργίας του μετά την πρώτη καραντίνα. Να ‘μαι και πάλι εδώ λοιπόν, για να το αποχαιρετήσω αυτή τη φορά. Οι υπέροχες αίθουσες του μουσείου ήταν σχεδόν άδειες. Ήμασταν πολύ λίγοι οι πρωινοί επισκέπτες κι έτσι η ησυχία μας επέτρεπε να χαθούμε μέσα στα χρώματα του Κλώντ Μονέ.

Ο στόχος του καλλιτέχνη, δημιουργώντας αυτούς τους τεράστιους πίνακες, ήταν να μπορεί ο θεατής, όντας μικρότερος από το έργο τέχνης να χάνεται μέσα στα χρώματα και να βιώνει μερικές σχεδόν διαλογιστικές στιγμές .

Υπό τις προ-κορονοϊού συνθήκες, ο στόχος αυτός δεν ήταν πάντα επιτεύξιμος, καθώς οι πολυάριθμοι τουρίστες μετέτρεπαν την εμπειρία σε περισσότερο τουριστική παρά μουσειακή. Από τότε όμως που οι τουρίστες βρίσκονται στο σπίτι τους, τα διάσημα μουσεία έχουν γίνει και πάλι Μουσεία. Η εμπειρία έχει αλλάξει απόλυτα.

Αφέθηκα στη θαλπωρή των χρωμάτων, των εικόνων και του ωραίου που μας κληροδότησε ο Μονέ για να ξεκινήσει όμορφα αυτή η νέα ημέρα και να γλυκάνει λίγο το ταραγμένο μέσα μου.

Έπειτα συνέχισα στον κάτω όροφο του μουσείου και την υπέροχη συλλογή του.

Εκεί με πλησίασε μια γυναίκα, η οποία συνειδητοποίησα με χαρά πως είναι η μοναδική φιγούρα φωτογραφίας μου, που αναγνώρισε ποτέ τον εαυτό της σε ανάρτησή μου στο instagram. Έκπληκτες από την σύμπτωση που μας έφερε κοντά, αποφασίσαμε να μοιραστούμε έναν καφέ δίπλα στον επόμενό μου προορισμό, το μουσείο Orsay. Ορίστε η φωτογραφία της, τραβηγμένη την πρώτη μέρα της επαναλειτουργίας του Musée d’Orsay, τον Ιούνιο του 2020.

Αξίζει να σου πω πως η συγκεκριμένη γυναίκα είναι η Michelle Richmond, Αμερικανίδα διάσημη συγγραφέας μυθιστορημάτων. Από τον καφέ και τις συζητήσεις μας κατάλαβα πως ένα από τα χαρίσματα της, το οποίο σίγουρα δεν είναι τυχαίο είναι το ότι ξέρει να κάνει υπέροχες ερωτήσεις και συζητήσεις. Ένιωθα πως πραγματικά ήθελε να με γνωρίσει και να μάθει για την αγάπη μου για την τέχνη. Γιατί θεωρώ πως μπορεί να έχει θεραπευτική χρήση, πότε ξεκίνησε αυτή η σχέση μου με την τέχνη, πώς μου φαίνεται η ζωή στο Παρίσι, τι όραμα έχω για το μέλλον;

Ξέρεις, έχω παρατηρήσει πως αυτή η περίοδος του κορονοϊού έχει μειώσει τον αυθορμητισμό στη ζωή μου κι η ευκαιρία ν’ακολουθήσω μια τέτοια σύμπτωση, η οποία οδήγησε σ’έναν υπέροχο καφέ με κρουασάν, ήταν πραγματική ευλογία. Πόσο μάλλον μια μέρα πριν τη διακοπή των κοινωνικών συναναστροφών!

Συνέχεια είχε το Musée d’Orsay. Μεγαλειώδες, ήσυχο, όμορφο! Ένας από τους λόγους για τους οποίους η τέχνη μας ωφελεί είναι το ωραίο ξέρεις. Είναι εκείνο το σημείο στο οποίο δεν υπάρχει ο δυϊσμός του καλού-κακού, σωστού ή λάθους. Το ωραίο είναι προσωπική εμπειρία, αίσθηση, βίωμα. Είναι αλήθεια προσωπική που μας ενώνει με το ωραίο μέσα μας!

Περπατώντας χαλαρά μέσα στο μουσείο, βρέθηκα μπροστά σ’αυτήν την Αφροδίτη.

Αχ, σκέφτηκα, έτσι έμοιαζε πως θα ήταν η πρώτη καραντίνα. Και με μια μικρή στροφή του κορμού μου αντίκρισα τον παρακάτω πίνακα. Αχ, έτσι μοιάζει πως θα είναι η δεύτερη, σκέφτηκα γελώντας. Πικρά μεν, αλλά γελώντας.

Συνέχισα περνώντας από τις υπόλοιπες αίθουσες του ισογείου, του πρώτου ορόφου και φυσικά του πέμπτου. Εκεί βρίσκεται η συλλογή των ιμπρεσιονιστών και μετά-ιμπρεσιονιστών. Μονέ, Μανέ, Ρενουάρ, Σεζάν, μας περιμένουν για λίγες ακόμη στιγμές γεμάτες χρώματα, φως, ανεμελιά.

Στην παρακάτω φωτογραφία ένιωσα πως απαθανάτησα τη σχέση μου με την τέχνη. Η γυναικεία αυτή φιγούρα ταιριάζει τόσο αρμονικά με τον χώρο και τους πίνακες. Είναι το σωστό μέρος για εκείνη και η σωστή στιγμή για το κλικ μου.

Έτσι είναι το μουσείο κι έτσι μπορεί να είναι για όλους μας. Αρκεί να αναζητήσουμε τη δική μας θέση, τη δική μας σχέση, το δικό μας μέρος. Κι ας μην έχει μέσα πίνακες ή αγάλματα. Θεματικές μουσείων υπάρχουν τόσες όσες οι εμπνεύσεις των ανθρώπων που πέρασαν από τη γη.

Έπειτα από μια μικρή στάση στο ρεστοράν του μουσείου που κρύβεται πίσω από το υπέροχο ρολόι του, δεν μπόρεσα ν’ αντισταθώ σε μια βόλτα στο βιβλιοπωλείο του μουσείου. Αγόρασα δυο βιβλία αρκετά βαριά σε μέγεθος αλλά αρκετά ενδιαφέροντα για τη δουλειά μου. ‘’Θα σας κρατήσουν αρκετά απασχολημένη μέσα στην καραντίνα’’ παρατήρησε χαμογελώντας η πωλήτρια και μου ευχήθηκε καλόν εγκλεισμό. Περίεργη ευχή; Ή μάλλον σοφή;

Στο Μουσείο του Λούβρου, το οποίο ήταν και το τρίτο στη λίστα μου, με περίμενε μια τόσο ευχάριστη έκπληξη. Στην είσοδο της Πυραμίδας υπήρχαν δυο τεράστιες ουρές.

Για σκέψου, πέντε ώρες πριν τον εγκλεισμό υπάρχουν τόσοι άνθρωποι που θεωρούν ως το σημαντικότερο πράγμα μια επίσκεψη στο μουσείο.

Η χαρά μου διπλασιάστηκε όταν πέρασα την είσοδο χωρίς να πρέπει να περιμένω στην ουρά, χάριν της κάρτας μέλους μου «Les Amis du Louvre» (Οι φίλοι του Λούβρου). Εδώ θέλω να σου θυμίσω πως τα μουσεία έχουν μεγάλη ανάγκη από τη στήριξή μας και η αγορά μιας τέτοιας κάρτας είναι μια κίνηση, που αν μπορείς να κάνεις, θα σου προσφέρει σίγουρα σπουδαίες στιγμές στα μουσεία της πόλης σου και θα τα βοηθήσει να συνεχίσουν το έργο τους.

Στηρίζουμε όσα αγαπάμε και θεωρούμε σημαντικά. Προσωπικά θεωρώ πως αυτήν την περίοδο δεν θα έπρεπε να κλείνουν τα μουσεία, αλλά να επαναπροσδιορίζουν το ρόλο τους εστιάζοντας στην θεραπευτική δύναμη της τέχνης και τις ανάγκες των πολιτών.

Μια κίνηση στήριξης για τα μουσεία και το έργο τους, είναι η καμπάνια #igotothemuseum περισσότερα για την οποία μπορείς να βρεις εδώ: https://www.instagram.com/stefania_whatiseeinart/

Για τους σκοπούς αυτής της δράσης τράβηξα αμέτρητα βίντεο εκείνη την ημέρα και θα ήθελα να σου αφιερώσω ένα από το μουσείο του Λούβρου. Είναι η υπέροχη ανάβαση που κάνει κανείς για να συναντήσει τη Νίκη της Σαμοθράκης και να κλέψει λίγο από τον αέρα ελευθερίας που αποπνέει η γυναικεία αυτή φιγούρα.

Όποτε έρχομαι στο Λούβρο, δε χάνω την ευκαιρία για λίγες στιγμές θαυμασμού αυτού του υπέροχου καλλιτεχνήματος. Έλα κι εσύ μαζί μου…

Ακολουθώντας τη δεξιά πόρτα βρέθηκα στη Μεγάλη Γκαλερί με τα έργα ιταλών ζωγράφων. Πέρασα να χαιρετήσω τη Μόνα Λίζα.

Γι’ ακόμη μια φορά το πλήθος συνέρρεε μπροστά της. Συνέχισα από αίθουσα σε αίθουσα.

ξαφνικά βρέθηκα μπροστά  στον πίνακα της ημέρας μου. Σου έχω ξαναμιλήσει για Τον πίνακα της ημέρας. Είναι εκείνο το έργο που το βλέπεις και νιώθεις μια έντονη έλξη.

Ποτέ δε χάνω την ευκαιρία να συνομιλήσω με Τον πίνακα.

‘’Τι με έλκει εδώ; Αυτό το κορίτσι που ξαπλώνει και αφήνεται στο νερό. Γαλήνη, ησυχία, ξεκούραση. Ναι αλλά έχει τα χέρια της δεμένα. Εμένα τι με κρατά δεμένη; Ο νέος υποχρεωτικός εγκλεισμός. Είχα άλλα σχέδια εγώ. Ναι αλλά έχει και φωτοστέφανο. Φως. Μια επόμενη ζωή. Μια νέα ζωή. Αυτή που μας περιμένει μετά από αυτήν την καραντίνα; Αυτή που αν αξιοποιήσω σωστά αυτόν τον ένα μήνα στο σπίτι μου θα είναι ακόμη πιο φωτεινή. Κοίτα τι όμορφα που πέφτει το φως του φεγγαριού στο πρόσωπό της και το νερό. Ας αφεθώ κι εγώ λοιπόν στην νέα πραγματικότητα κι ας βρω φως εκεί που έβλεπα μονάχα σκοτάδι. Ας γίνω ενεργητική κι όχι παθητική δέκτης της κατάστασης. Για να ζήσω το τώρα όπως μου αξίζει και να προετοιμάσω το αύριο ακόμη καλύτερο απ’ότι το σχεδίαζα. ’’

Κάπου εκεί τελείωσε η τρίτη μουσειοεπίσκεψή μου. Πήρα όσα χρειαζόμουν από τα τρία αυτά μουσεία. Βρήκα όσα έψαχνα χωρίς συνειδητά να τα αναζητήσω. Στο Ορανζερί γλύκανα μέσα μου, ηρέμησα.  Στο Ορσέ μπόρεσα να σπάσω λίγο πλάκα με την κατάσταση και να αποδεχθώ τα συναισθήματά μου. Στο Λούβρο βρήκα τη θεραπεία μου κι ένα νέο νόημα για τη δεύτερη καραντίνα στο Παρίσι.

Σ’ευχαριστώ που ακολούθησες μαζί μου αυτήν την τόσο γεμάτη ημέρα.

Εύχομαι όπου βρίσκεσαι να είσαι ασφαλής κι ελεύθερη/ος από μέσα πρώτα κι από έξω έπειτα.